Umiejętność współpracy i zespołowego działania to jeden z fundamentów harmonii społecznej. Nikogo nie trzeba przekonywać, że umiejętność współżycia z ludźmi jest warunkiem powodzenia w życiu prywatnym i zawodowym. Dobra wiadomość jest taka, że tych kompetencji można się nauczyć.
Dla człowieka rodzina jest pierwszą szkołą. Istotnym rodzicielskim zadaniem jest kształtowanie dojrzałości społecznej u dzieci. Nabywanie umiejętności wchodzenia w relacje z innymi ludźmi wymaga czasu i wielu ćwiczeń. Bez wątpienia zyskają na tym dzieci, ale rodzice też bardzo mogą skorzystać.
Przygotowałam karty pracy, zainspirowana książką „Co dzień mądrzejsze. 365 gier i zabaw kształtujących charakter, wrażliwość i inteligencję emocjonalną dziecka.” Denise Chapman Weston, Mark S. Weston, do zastosowania podczas rodzinnej rozmowy. Zapraszam do spędzenia czasu wspólnie na poszukiwaniu podobieństw i różnic. Dzieci zobaczą, że rodzinę tworzą ludzie o różnych uzdolnieniach, jak w najlepszych drużynach i zespołach.
Moje karty pomogą rodzicom i dzieciom w rozmowie na temat mocnych stron poszczególnych osób. W rodzinie podobnie, jak w zespołach sportowych, „różne mocne strony poszczególnych zawodników mogą zrównoważyć ich indywidualne słabości. Rzecz polega na dobrym rozpoznaniu słabych i mocnych punktów każdego zawodnika”.
Ćwiczenie polega na tym, że po kolei każda osoba opowiada o swoich osobistych zdolnościach i umiejętnościach.
Można skorzystać z bogatej w przykłady listy zdolności i umiejętności, kiedy dzieciom w młodszym wieku brakuje odpowiedniego słownictwa.
Na kolejnej stronie, w odpowiednim miejscu, każdy uczestnik rozmowy samodzielnie notuje wymienione cechy, albo korzysta z pomocy wyznaczonego sekretarza.
Potem wspólnie poszukuje się podobieństw i różnic między osobami w rodzinie. Zgodnie z instrukcją zaznaczamy je różnymi kolorami. Dzięki temu mamy obraz dzielonych z innymi zdolności i umiejętności oraz tych cech, które są specjalnością tylko jednej osoby. Widzimy, co nas łączy oraz w czym specjalizują się poszczególne osoby w rodzinie.
Wiedza ta jest przydatna. Można to sprawdzić wykonując polecenie z następnej karty.
Przeanalizujmy wybrany problem lub dylemat, dla którego rodzina szuka rozwiązania. Przykładowo, poszukując miejsca letniego wypoczynku dla rodziny satysfakcja będzie pewniejsza, jeśli wybierzemy te okolice i aktywności, które odpowiadają i rodzicom i dzieciom. Wszyscy lubią piesze wędrówki po górskich szlakach. Decydujemy więc, że pojedziemy w góry.
Natomiast, co zrobić, jeśli w naszym gronie ktoś za górami nie przepada, albo jest zniechęcony tym pomysłem, bo już schodziliśmy wszystkie rodzime szlaki? Wiemy natomiast, że jest ciekawy świata, potrafi sprawnie komunikować się w języku obcym i nadal chętnie doskonali tę umiejętność.
Zastanówmy się. Może wszystkie osoby w rodzinie usatysfakcjonuje wyjazd w Alpy? Jeden zaspokoi ciekawość świata, weźmie na siebie rolę eksperta – tłumacza i będzie mieć możliwość szlifowania biegłości językowej. W tych okolicznościach chętniej też weźmie udział w pieszych wędrówkach górskimi szlakami, za czym przepadają pozostali członkowie rodziny. Inni też skorzystają, bo będą robić to, co im odpowiada. Dodatkowo zobaczą coś nowego. A może ktoś jeszcze połknie językowego bakcyla?
„Takie podejście wspaniale przygotowuje różne indywidualności do działania zespołowego. Uświadamia im, że w ten sposób zdecydowanie zwiększa się produktywność, gdyż indywidualne siły i słabości są jasno określone, a jednocześnie pokazuje, co daje efektywna współpraca.”
Życzę owocnej pracy i współpracy w odkrywaniu podobieństw i różnic oraz w robieniu użytku z tej wiedzy w rozwiązywaniu problemów oraz w osiąganiu satysfakcji ze zdobywania wspólnych celów.
Karty do pobrania: Karty podobieństwa i różnice
Psycholog Małgorzata Kaduk 